با سلام خدمت شما بازديد كنندگان گرامي وب سايت نظام مبله. امروز نيز همانند هفته ي گذشته با شماييم با يكي ديگر از سلسله مطالب ما در خصوص اجاره آپارتمان مبله در تهران و تاثير بناهاي تاريخي بر آن. از شما دعوت ميكنيم با اين مطلب نيز ما را همراهي نماييد. مطلب امروز ما در خصوص يكي ديگر از بناهاي تاريخي شهر تهران ميباشد. امروز عمارت كلاه فرنگي عشرت آباد يا كاخ عشرت آباد را معرفي خواهيم كرد. عمارت كلاه فرنگي با كاخ عشرت آباد يكي از بناهاي اصيل ايراني است كه بنايي به يادگار مانده از دوران قاجار ميباشد كه در خاور تهران، ميدان عشرت آباد ( ميدان سپاه ) و در داخل پادگان عشرت آباد ( پادگان وليعصر ) قرار گرفته است. اين اثر بسيار زيبا و ماندگار در تاريخ 23 فروردين ماه سال 1346 در فهرست ميراث فرهنگي كشور قرار گرفت. همچنين نام اين اثر در ساليان آينده و با تلاش مسئولين زيربط نيز در فهرست ميراث فرهنگي يونسكو قرار خواهد گرفت. يكي از دلايلي كه هنوز در فهرست ميراث فرهنگي قرار نگرفته اند وجود آپارتمان مبله در اطراف اين كاخ ميباشد كه يونسكو معتقد است تا زماني كه اين آپارتمان ها تخريب نشوند اين بنا در اين فهرست قرار نخواهد گرفت. اين كاخ زيبا و مجلل در سال 1291 قمري به فرمان ناصرالدين شاه قاجار ساخته شد. وي همچنين جهت كسب درآمد از زمين هاي اطراف اين باغ فرمان داد در اطراف آن آپارتمان مبله  ساختند و وي از طريق اجاره آپارتمان مبله از اين مكان كسب در آمد ميكرد.     اين عمارت در شرق تهران كنوني و همچنين شمال شرقي تهران قديم و در نزديكي دروازه شميران واقع شده است. اين عمارت جهت تفريح قاجاريان و خود ناصر الدين شاه قاجار در ميان باغ هاي عشرت آباد ساخته شده بود. در ميان اين باغ درختان كهن سال بهمراه يك حوض بسيار بزرگ با فواره هاي عظيم كه هم در جهت زيبايي بكار گرفته ميشدند و هم جهت خنك نگه داشتن محيط از آن استفاده ميشد. دور تا دور اين حوض خانه هاي كوچك به شكل و شمايل نيم دايره ساخته بودند كه پنجره ي چوبي آنها به سمت اين حوض بزرگ باز ميشد. از اين آپارتمان ها هم در جهت سكونت كاركنان قصر استفاده ميشده است و هم در جهت اجاره آپارتمان مبله در تهران بكار گيري ميشده است. در روايني ديگر آمده است كه در هريك از اين آپارتمان ها زنهاي شاه نيز اسكان داده شده بودند. ناصر الدين شاه به هريك از زنهاي خود كه علاقمند بود آپارتمان مبله در اختيارش قرار ميداده تا در آنجا زندگي كند همچنين گفتني است كه اين كاخ محل برگذاري مراسم عروسي و خوش گذراني شاهنشاهي بوده است و در ميان آن عمارت كلاه فرنگي بصورت يك برج چهار طبقه قرار گرفته بود كه در بالاترين نقطه آن يك شيرواني عظيم قرار گرفته بود كه محل شاه نشين در آنجا قرار داشت. ناصر الدين شاه در آن قسمت مينشست و تمامي آپارتمان مبله در زير پاي وي قرار داشت و مراسم هاي برگذار شده در اطراف باغ را مشاهده ميكرد.  

  اين كاخ يكي از كاخ هاي اصلي ييلاقي ناصر الدين شاه در خارج از محدوده ي تهران محسوب ميشده است. پس از سرنگوني حكومت قاجاريه اين كاخ در اختيار نظاميان حكومت پهلوي قرار گرفت. اين كاخ همانند كاخ نياوران و قصر فيروزه در مناطق پيراموني تهران قرار گرفته بود و محلي براي تشريفات و برگذاري مراسمهاي رسمي بوده است. همانطور كه گفته شد اين كاخ پس از سرنگوني حكومت قاجار به نظاميان پهلوي تحويل داده شد كه اين كاخ را به پادگاني تبديل كردند كه بعدها به پادگان عشرت آباد يا شهرباني تغيير نام داد و تمامي آپارتمان مبله هاي اطراف آن محل زندگي نظاميان و سرهنگ هاي ارشد نظامي تبديل شده بود. ار اينروست كه تاريخچه ي اين عمارت همواره با نام نظاميان گره خورده است. نظاميان پهلوي در اين مكان زنداني جهت زنداني كردن نظاميان خاطي بنا كردند. حضرت آيت الله خميني در زمان انقلاب 1357 به مدت يك ماه در اين مكان زنداني بوده است.     در زمان انقلاب سال 1357 تسخير اين باغ به عنوان يكي از راهبردي ترين تسخيرهاي انقلابيون در آن زمان محسوب ميشده است. در جريان تسخير اين باغ توسط انقلابيون در سال 1357 آسيبهاي بسيار زيادي به ديواره هاي آن وارد شد و هنوز نيز آثاري از گلوله بر ديواره هاي اين باغ ديده ميشود. همچنين آپارتمان مبله هايي كه در اطراف اين باغ قرار داشتند توسط گلوله هاي توپ شليك شده توسط انقلابيون نابود شدند و افرادي كه در آنها بصورت اجاره آپارتمان مبله در تهران سكونت داشتند مجبور به ترك اين منازل شدند. با پيروزي انقلاب اسلامي ايران اين پادگان به تسخير سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران در آمد و بعدها به نيروي هوايي اين ارگان واگذار شد و بعدها اين مكان به پادگان وليعصر تغيير پيدا كرد. همانطور كه گفتيم اين بنا در سال 1346 در سياهه آثار ملي ايران ثبت شد ولي بدليل نظامي بودن اين مكان اجازه ي بازديد براي عموم مردم داده نميشد و همچنين امكان بازسازي و نگهداري اين مكان نيز وجود نداشت. امروزه فقط تعدادي كمي آپارتمان مبله به همراه مخروبه اي از اين كاخ باقي مانده است. در دهه هشتاد خورشيدي همزمان با عمليات بازسازي خيابان صياد شيرازي مقداري از ديواره ي اين كاخ تخريب شد و نمايي از داخل اين كاخ نمايان شد. در سالهاي اخير با همكاري شوراي شهر تهران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران قرار بر آن شد كه بازسازي اين بنا آغاز شود و بازديد آن براي عموم مردم آزاد شود.    

با درودي فراوان خدمت شما دوستان و عزيزان بازديد كننده وب سايت نظام مبله. امروز نيز همانند چند روز گذشته با شماييم با يكي ديگر از سلسله مطالب آموزشي در خصوص تاثيرات بناهاي تاريخي بر اجاره آپارتمان مبله در تهران و زندگي شهري تهران از گذشته تا كنون. خواهشمنديم همانند روزهاي گذشته ما را با اين مطلب نيز همراهي نماييد. همانطور كه مطالب گدشته ي ما را دنبال كرديد، سلسله مطالبي پيرامون بناهاي تاريخي تهران به همراه تاريخچه اجاره آپارتمان مبله در تهران را آغاز كرديم و امروز قصد داريم ادامه اين مطالب را پيش ببريم. بنايي كه امروز معرفي خواهيم كرد كاخ دادگستري تهران ميباشد. اين كاخ در زمان رضا شاه پهلوي به منظور ساختماني براي وزارت عدليه ( دادگستري امروزي ) توسط معمار شاخصي به نام گابريل گوركيان طراحي و ساخته شده است. معماري اين بنا كه در آن زمان بعنوان يكي از بهترينها به نوبه ي خود بوده است، با استفاده از معماري نوين اروپايي و به سبك معماري ايراني بنا شده است. در واقع ميتوان گفت معماري آن تلفيقي از معماري ايراني و اروپايي ميباشد. اين بنا با حضور خود سازنده يعني گابريل گوركيان به همراه خود رضاخان و جمعي از درباريان در سال 1325 هجري شمسي رسما بازگشايي شد. در ساخت اين بنا استفاده از معماري متقارن و نئوكلاسيك مدرن همواره در همه جاي آن به چشم ميخورد. در تقسيم بندي اين بنا به سه بخش نسبت ساير بخش هاي آن توجه بيشتري شده است. در نماي اين ساختمان تصاوير زيبايي از سربازان هخامنشي و همينطور كشفيات تازه بدست آمده از حفاري هاي تخت جمشيد ديده ميشود. دليل اين نقوش و تصاوير زيبا علاقه شديد گابريل گوركيان به تاريخ ايران و همچنين نمايش دادن حس ايران پرستي رضاخان بوده است.  در اطراف اين بنا آپارتمان مبله جهت سكونت كاركنان وزارت عدلبه به تعداد زياد ساخته شده بود.  

  بسياري از بناها و آپارتمان مبله كه توسط گابريل گوركيان در دوران پهلوي بنا شده بودند، با شيوه ي معماري سنتي ايراني ساخته و تزيين شده بودند. همانطور كه گفته شد اين بنا به تاثير از بناهاي نئوكلاسيك اروپايي ساخته شده است و در اين اصول و سبك استفاده از اجسام متقارن بسيار زياد اهميت دارد. از اين رو در اين بنا استفاده از پنجره هاي بسيار بزرگ و متفارن و استفاده از ستون هاي بسيار زياد و بيش از نياز ساختمان به چشم ميخورد. اروپاييان بر اين اعتقاد بودند كه تعداد ستون هاي بسيار زياد باعث بوجود آمدن حس قدرت در بنا ميشود. در كل ميتوان گفت كه اين بنا قدرت و عظمتي به وجود آورده كه نمايشگر و بيانگر آرمان ها و ادئولوژي هاي نهفته در دل حكومت وقت بوده است. اگر چه در داخل اين كاخ از نقوش و طراحي هاي كاملا ايراني استفاده شده است اما در اصل اين كاخ نمونه برداري شده از يك نمونه ي اروپايي ميباشد. همچنين آپارتمان هاي مبله اي كه در اطراف اين كاخ ساخته شده است و از آنها براي اجاره آپارتمان مبله استفاده ميشود نيز داراي نقوش و طرح هاي ايراني ميباشد ولي در اصل اين آپارتمان ها نيز برگرفته از طرح هاي اصيل اروپايي ايراني ميباشند.  

  در نگاه اول به اين بناي بسيار زيبا، تمامي ستون ها و پنجره ها را منطبق بر يكديگر و كاملا قرينه خواهيد ديد. در نماي جلويي اين ساختمان چهار ستون اصلي كه در قسمت جلويي پنجره ها قرار گرفته است ديده ميشود. در قسمت بالايي اين بنا آرم شير و خورشيد نصب بوده است كه در سال 1357 خورشيدي با پيروزي انقلاب اسلامي ايران اين آرم تبديل به آرم الله شده است كه اين كار با كمك اساتيد برجسته ي معماري ايران و با ظرافت و تميزي فراواني انجام شده است. در دو طرف ساختمان دو درب ورودي قرار دارد كه بر روي آن ها تصاويري بسيار بزرگ از قضات و ترازوي قضاوت آنها حكاكي شده است. عده اي از آنها قلم هايي بدست دارند و عده اي ديگر كتاب قانون بسيار بزرگي در دست گرفته اند و نگاه همگي نيز به يك نقطه ي خاص دوخته شده است كه بيانگر ديد آنها به افق هاي دور دست ميباشد. بر روي يكي از ديواره هاي اين بنا سپري به ارتفاع 180 سانتي متر در سال 1321 شمسي توسط هنرمندي بنام ابوالحسن خان صديقي حكاكي شده است. در زير تاقي ورودي به كاخ و در بالاي سردر آن تصويري بسيار بزرگ و برجسته از اهورامزدا ايرانيان نقش بسته است كه نمادي از گفتار نيك، كردار نيك و پندار نيك ميباشد و در اطراف آن نيز نقش شيري است كه در حال بلعيدن ماري بسيار نيرومند و بزرگ ميباشد.       كف سالن اصلي به همراه ديواره هاي اين كاخ و آپارتمان هاي مبله ي اطراف آن كه به قصات بصورت اجاره آپارتمان مبله در تهران واگذار شده بود، تماما با استفاده از سنگ مرمر سياه پوشانيده شده است. ساختمان اين بنا بصورت سه طبقه و دو همكف و به شكل دوبلكس طراحي شده است. راهرو هاي اصلي اين كاخ در طبقه ي همكف واقع شده است. اين راهروها بخش هاي مختلف اين بناي بسيار عظيم را به يكديگر متصل ميكند همچنين اين بنا شامل اتاق هاي بسيار زيادي است كه توسط همين راه پله ها به يكديگر متصل ميشود. در قسمت همكف يك اتاق دادگستري قرار دارد كه درب آن بسته ميباشد و فقط براي چند برنامه ي تلويزيوني و براي فيلم برداري از آن استفاده شده است. اين بنا در طول ساليان دستخوش تغييراتي شده است. نكته ي جالب توجه اينست كه در دوران رضاشاه نام هيچيك از معماران و سازندگان بناهاي تاريخي از جمله اين بنا كه چندين بار ترميم شده است در هيچ كجا ثبت نميشده است ولي بعد از آن تمامي كسانيكه اين بنا را ساخته اند  نامشان در فهرستي بلند بالا ثبت شده است. اين مجموعه ساختمان كه سالهاي سال محل رسيدگي به شكايات و حل اختلاف هاي مردم بوده است به كاخ دادگستري معروف است كه در خيابان خيام امروزي واقع شده است.    

باسلام. همانطور كه در جريان آخرين سلسله از مطالب ما در خصوص بناهاي تهران و تاثيرات مثبت و منفي كه بر اجاره آپارتمان مبله در تهران ميگذارند هستيد، امروز نيز با معرفي يكي ديگر از بناهاي تاريخي، مهم و تاثيرگذار شهر تهران يعني كاخ گلستان در خدمت شما بازديد كنندگان گرامي هستيم. لطفا تا پايان اين مطلب همانند مطالب گذشته مارا همراهي نماييد. كاخ گلستان يكي از بناهاي مهم عصر زنديه و قاجاريه است كه در آن روزها در شمال تهران ولي امروزه با گسترش روز افزون شهر تهران در مركز اين شهر و در ميان انبوهي از آپارتمان مبله واقع شده است. اين كاخ زيبا كه در دوران قاجاريه نمادي از شكوه و عظمت شهر تهران و همچنين حكومت محسوب ميشده است، قدمتي بالغ بر 440 سال دارد و در حال حاضر يكي از منحصر بفرد ترين مجموعه هاي تاريخي تهران و يا حتي ايران بشمار مي رود. وجه تسميه و علت نام گذاري اين كاخ به نام ( گلستان ) ريشه در يكي از تالارهاي قديمي تهران به نام گلستان دارد كه در زمان آقا محمدخان قاجار ساخته شده و در سال 1216 هجري قمري بدست فتحعلي شاه قاجار به پايان ميرسد. اين كاخ بسيار زيبا از دوران صفويه تا كنون دستخوش تغييرات فراواني بوده است. پس از گذشت چندين دهه از ساخت اين كاخ، با توجه به اينكه اين كاخ در ميان چندين زمين حاصلخيز قرار گرفته بود كه ساخت آن باعث بيكاري اهالي آن منطقه كه در آن روزها كشاورز بودند ميشد، از اين رو در اطراف اين كاخ و در زمينهاي خالي آپارتمان مبله ايجاد كردند كه بسياري در اين مناطق با توجه به اينكه شغل خود را از دست داده بودند اجاره آپارتمان مبله در تهران را بجاي شغل كشاورزي انتخاب كرده و از اين راه كسب درآمد ميكردند.  

  بسياري ساخت اين كاخ را به دوره ي صفويه و سال 998 هجري قمري نسبت ميدهند اما حقيقت اينست كه در آن سال باغ هاي اطراف اين بنا را بهينه سازي و آماده سازي كرده بودند و در سالهاي بعد يعني در عهد قاجاريه از آن بهره برداري شد و اين بناي مجلل و زيبا به شكل و شمايل امروزي خود بنا شد. اما امروزه آثاري از اين دوران در اين بنا و اطراف آن وجود ندارد و تمامي اين آثار از بين رفته اند و تنها آثار بجاي مانده از دورترين موقع مربوط به دوران زنديه ميباشد. اين كاخ مجلل همچنين در دوم تير ماه سال 1392 در ميراث جهاني يونسكو با شماره 1422 به ثبت جهاني رسيد.     اين بنا از نظر معماري، جذب گردشگر و ارزش آثار تاريخي بالاترين رتبه را به هود اختصاص داده است و امروزه يكي از مهمترين بناهاي گردشگري ايران و منطقه محسوب ميشود و هر ساله توريست هاي بيشماري جهت بازديد از آن به ايران سفر ميكنند. اين كاخ به مرور و در زمان شاههاي مختلف ايران بازسازي شد و بناهاي جديدي نيز به آن افزوده شد. در اين كاخ چندين پادشاه از دوران صفويه تا دوران قاجار تاجگذاري كردند. ابتدا در اين كاخ آقا محمدخان قاجار پس از پيروزي در برابر لطفعلي خان زند در اين كاخ اقدام به تاجگذاري كرد و پس از او فتحعلي شاه قاجار و سپس ناصر الدين شاه در اين كاخ اقدام به تاجگذاري كردند كه همين تاجگذاريها ارزش اين كاخ را چندين برابر كرده است. ناصرالدين شاه قاجار بدليل سفرهاي متعددي كه به كشورهاي اروپايي داشت هميشه تحت تاثير معماريها و بناهاي اين كشورها قرار ميگرفت و در سالهايي كه وي بر ايران حكومت داشت و تهران را به پايتختي انتخاب كرده بود، تغييرات بسيار زيادي در ساخت داخل و خارج اين كاخ ايجاد كرده بود. همچنين به دستور وي در زمين هاي خالي اطراف اين امارت آپارتمان مبله ساختند تا به توريست هاي خاجي كه جهت بازديد از اين بنا به ايران سفر ميكردند اجاره دهند و از طريق اجاره آپارتمان مبله در تهران هزينه هاي نگهداري و تغييرات اين كاخ تامين شود. از اين كاخ در زمان قاجار جهت تاجگذاري و محل سكونت خود شاهان قاجاريه استفاده ميشد ولي پادشاهان پهلوي از آن جهت سكونت خود شاه استفاده نميكردند بلكه محلي بود جهت اقامت سفرا و ميهمانان خارجي كه در جشن ها 2500 ساله ي شاهنشاهي در كشور حضور پيدا ميكردند.  

  در كل اين كاخ از دو بخش اصلي تشكيل شده بود. بخش بيروني و بخش اندروني كه تنها امروزه بخش بيروني آن باقي مانده است. رضا شاه پهلوي به دليل تنقري كه از حكومت و پادشاهان قاجاريه داشت اين اندروني را ويران كرد و بجاي آن وزارت دارايي تاسيس نمود. اين كاخ همچنين شامل بخش هاي فرعي تر و تالارهاي مختلف و معروفي در جهان نيز ميباشد كه از جمله مهمترين آنها ميتوانيم به تالار سلام، تالار آيينه، ايوان تخت مرمر، تالار سفره خانه، عمارت بادگير و مهمترين آنها كاخ شمس العماره اشاره كنيم. كاخ شمس العماره يكي از مهمترين و بهترين بناهاي كاخ گلستان به شمار ميرود كه در ضلع شرقي اين كاخ واقع شده است. اين بناي پنج طبقه كه نام ديگر آن عمارت خورشيد است، پس از آخرين سفر ناصر الدين شاه قاجار به اروپا و تحت تاثير از معماري بناهاي بلند اروپايي ساخته شده است. معمار اين بنا استاد محمدعلي كاشي يكي از شاخس ترين اساتيد هنر و معماري در آن دوران بوده است. آپارتمان هاي مبله اي كه در ضلع شرقي اين كاخ قرار داشتند بدليل ديد داشتن به اين بنا مقداري از ساير آپارتمان مبله ها گرانتر اجاره داده ميشدند. يكي ديگر از شاخص ترين بناهاي اين عمارت ميتوانيم به عمارت بادگير اشاره كنيم. اين عمارت كه در ضلع جنوبي كاخ گلستان واقع شده است داراي برج بلندي است كه با نقوش زيبا به همراه آيينه كاري هاي اصيل ايراني ساخته شده است. دليل نام گذاري آن هم وجود چهار بادگيري است كه در بلندترين قسمت اين برج ساخته شده و در تابستان هواي ساختمان را خنك نگه ميدارد. با تشكر از توجه شما دوستان عزيز به اين قسمت از سري پستهاي بناهاي تاريخي و تاثير آنها بر اجاره آپارتمان مبله در تهران. از شما دعوت به عمل مي آوريم تا با ادامه ي پست هاي ما كه در روزهاي آتي منتشر خواهند شد همچنان مانند گذشته ما را همراهي نماييدو باتشكر